2022-11-08
Wojna na Ukrainie i kryzys gospodarczy (G0)
Pierwszy panel gospodarczy Kongresu ESG - Polska Moc Biznesu dotyczył najbardziej gorących tematów ostatnich tygodni i miesięcy: wojny na Ukrainie i kryzysu gospodarczego. Dyskutanci zastanawiali się jakie wnioski wyciągnie z nich polska gospodarka.
W panelu uczestniczyli:
● Artur Soboń – Sekretarz Stanu Ministerstwo Finansów
● Ewa Jankowska – Wiceprezeska Zarządu, Grupa TAURON
● Konrad Pokutycki – Prezes Zarządu BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego
● Sebastian Bykowski – Prezes Zarządu Press Service
● Adam Abramowicz – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców
● prof. Piotr Wachowiak – Rektor Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
● Dominika Bettman – Dyrektor Generalna Microsoft Polska
● Zdzisław Sokal – Członek Zarządu, Polska Agencja Inwestycji i Handlu
MODERATOR: Patrycjusz Wyżga – Dziennikarz Wirtualna Polska
Jakie wnioski wyciągnie polska gospodarka? Jak poradzimy sobie z kryzysem? O tym wszystkim rozmawiamy podczas panelu poświęconemu właśnie zagadnieniom kryzysu i obecnych zagrożeń.
Gości przywitał Patrycjusz Wyżga, zapewniając tym samym, że wysłuchamy panelistów z różnych środowisk i obszarów.
Zmiany są na tyle gwałtowne, że na naszych oczach dzieje się rewolucja - powiedział Wyżga we wstępie.
Jaki kryzys właściwie? Jakie będą jego oblicza?
Prof. Piotr Wachowiak – Rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie:
Jesteśmy w sytuacji niespotykanej, trudno powiedzieć czy to jest jeszcze kryzys, na pewno działamy w warunkach niepewności, a to jest gorsze od ryzyka, bo w ryzyku przynajmniej mamy jakieś przewidywania. To trudna sytuacja dla gospodarki, przedsiębiorstw, gospodarstw domowych.
Ostatnio widzimy spowolnienie sytuacji gospodarczej. Nie są podejmowane pewne decyzje, widzimy spowolnienie. Na to nakłada się wzrost cen surowców i niespotykanie wysoka inflacja. To wymaga od nas wszystkich podejmowania działań oszczędnościowych. Tylko te działania mogą nas doprowadzić w przyszłości, że łatwiej wyjdziemy z sytuacji kryzysowej. Najpierw pomoc najbardziej potrzebującym, bardzo skoncentrowana na tych, którzy tej pomocy oczekują.
Sytuacja naprawdę jest skomplikowana i niespotykana do tej pory. Myślę, że to też będzie dobra okazja dla nauki, by spojrzeć na problem z innej strony.
Podzielam wstęp analityczny pana profesora. Wybraliśmy drogę środka, w której odrzucamy dwie możliwości podpowiadane przez opozycję i część ekspertów: “hulaj dusza piekła nie ma”, a z drugiej strony zero osłon, zero tarcz i dodatków, a inflacja musi być zwalczana kosztem nawet najsłabszych. My te dwie drogi odrzucamy - podkreślił Artur Soboń, Sekretarz Stanu Ministerstwo Finansów.
Idziemy właściwą drogą, trudną drogą środka. Musimy prowadzić ostrożną politykę fiskalną. Ten rok zakończymy ze wzrostem pewnie powyżej 4 proc. i będziemy jedną z 5 najszybciej rozwijających się gospodarek w roku. W przyszłym roku wzrost PKB będzie niższy - przewidywał minister Soboń.
Minister Artur Soboń nawiązał do koniecznych inwestycji na zbrojenia, które mogą sięgnąć 140 mld zł, a może więcej.
Mamy dobry poziom inwestycji publicznych. Jeżeli połączyć wszystkie środki na inwestycje, to uzyskamy 6,2 proc. w relacji do PKB. To dobry wyniki - stwierdził Artur Soboń.
Nie startujemy ze złych pozycji, ale zawsze trzeba dużej pokory w przewidywaniu przyszłości. Nawet przy rosnącym deficycie koszt jego obsługi rzędu 2 proc. nie jest niczym nadzwyczajnym. 54-55 proc. zadłużenia to wciąż daleko do średniej europejskiej. Ten poziom pozwala na ostrożny optymizm - podsumował Artur Soboń.
Abramowicz dodatkowo nawiązał do pomocy państwa w czasie kryzysu, ta pomoc dotarła niestety nie do wszystkich. Duże korporacje mniej odczuły kryzys.
Firmy, które wyszły z kryzysu covidowego, weszły w kryzys energetyczny. Mała piekarnia nie może konkurować z wielką korporacją. Ceny gazu to teraz największe wyzwanie.
Nasz firmy są bardzo elastyczne, jako sektor dostosujemy się, potrafimy ciąć koszty.
Abramowicz podkreślił, że przedsiębiorcy sobie poradzą, ale potrzebują zmian w przepisach dot. składek ZUS: My się pogodziliśmy z tym, że będziemy płacić większe “daniny”. Pogodziliśmy się z tym - ale chcemy płacić stałą kwotę, stałą “daninę”. (...) To jest chory system i trzeba go jak najszybciej zreformować.
Artur Soboń odpowiedział na wypowiedź Abramowicza.
Jednolita danina to nie jest drobna korekta tylko systemowa zmiana. Skłonność do radykalnej zmiany składkowo-podatkowa jest po ostatnich zmianach mniejsza. Dobrze przygotowana i potrzebna zgoda polityczna, a o nią przed wyborami będzie trudno.
Ewa Jankowska, wiceprezeska Zarządu Grupy TAURON podkreśliła, że Europa coraz dotkliwie odczuwa zależność od rosyjskich surowócw. Ta zależność wpływa na każdy segment gospodarki.
Kierunek neutralności klimatycznej będzie zachowany.
Bezpieczeństwo energetyczne to przede wszystkim dywersyfikacja źródeł energii i szybka szybka budowa elektrowni jądrowych - podkreśliła prezeska Ewa Jankowska.
Kierunek na uzyskanie neutralności klimatycznej i Zielonej Transformacji nie będzie zmieniony. Wszystkie grupy energetyczne wydają ogromne środki na OZE - mówiła prezeska Jankowska.
Bezpieczeństwo energetyczne Polski to maksymalna dywersyfikacja miksu energetycznego - stwierdziła Ewa Jankowska. Dodała: Wojna zmieniła sytuację energetyczną całej Europy. Polska musi jeszcze więcej budować OZE, a z drugiej strony zabezpieczyć stabilność systemu.
Dziś nasz krajowy system energetyczny stabilizują jednostki gazowe. Do czasu kiedy Polska nie będzi posiadała docelowej technologii energetycznej, nie ma mowy o bilansowaniu systemu.
Ewa Jankowska informowała, że w okresie przejściowym alternatywą mogą być tzw. bloki dwusetkowe, w Polsce działa ich ponad 40. Po testach modernizacji takie bloki mają parametry podobne do jednostek gazowych.
Prezeska Jankowska mówiła o programie “Zielony zwrot Taurona”.
Podstawą jest zabezpieczenie odbiorców w energię elektryczną i cieplną. To też zwiększenie mocy w OZE. Transformacja przyniesie spadek emisyjności o 78 proc. do roku 2030, a to największe tempo spadku jeśli chodzi o grupy energetyczne w Polsce - powiedziała Jankowska.
Cyberataki i cyberwojna to fakt. Wszyscy musimy wyciągnąć bardzo konkretne wnioski.
O bezpieczeństwie cyfrowym rozmawialiśmy z Dominiką Bettman – Dyrektorką Generalną Microsoft Polska, która podkreślała znaczenie odporności systemowej:
Tych trudnych problemów nie da się rozwiązać w sposób jednostkowy - tutaj potrzebne jest rozwiązanie systemowe. Gwarancją takiego rozwiązania jest wykorzystanie nowych technologii.
Prawie 90% wszystkich cyberataków dot. państw NATO. Ok. 40% wszystkich ataków jest skierowana do sektora IT. Atak na te firmy to uderzenie w serce całego ekosystemu. To w skrócie skala zjawiska.
W nawiązaniu do słów Rektora dot. oszczędności, trzeba dodać transformację cyfrową - dodała Bettman: Kluczem do sukcesu są niewątpliwie nowe technologie czy zielona transformacja.
Konrad Pokutycki – Prezes Zarządu BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego
Kaskada zdarzeń jest niesamowita. Bardzo szybko z kryzysu podażowego wpadliśmy w kryzys popytowy. Rynki zwalniają, wszystkie gospodarstwa domowe cierpią przez inflację, siła konsumpcji spada. Czasem dotyczy to podstawowych potrzeb - podkreślił Konrad Pokutycki, Prezes Zarządu BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego.
Przemysł ogranicza produkcję, a to prowadzi do oszczędności w kosztach. Część jest pozytywna, naszą odpowiedzią jest inwestycja w OZE. W 2023 zużyjemy 23 proc. mniej gazu. np. eliminując procesy oparte na gazie. Inwestujemy mocno w fotowoltaikę, nasze zapotrzebowanie na energię z sieci spadnie o 15 proc.. To zdrowe i dobre oszczędności, które będą szybko widoczne.
Martwi nas inflacja. To kwestia drenażu portfeli wszystkich Polaków i dlatego trzeba ją szybko pokonać. Powstaje ryzyko na rynku pracy, ryzyko w inwestycjach, których kredytowanie przy dzisiejszych stopach procentowych jest bardzo trudne. Inflacja będzie hamowała inwestycję i konsumpcję oraz wzrost zatrudnienia - podkreślił Konrad Pokutycki.
Jaka jest kondycja biznesu? Jakie elementy wpływają na to, jak wygląda dzisiaj biznes?
Sebastian Bykowski – Prezes Zarządu Press Service:
Ogromna skala dezinformacji to powszechne zjawisko w dzisiejszej rzeczywistości. Oznacza to, że biznes żyje dzisiaj w jeszcze większej niepewności. Skala informacji o samym kryzysie powoduje, że firmy zastanawiają się nad konsekwencjami. Ale jeśli z każdej strony słychać o tym, że będziemy mniej wydawać, że zmniejszają się nasze potrzeby, firmy reagują tak, że jeszcze bardziej zaciągają hamulec, a to prowadzi do jeszcze większej sytuacji kryzysowej.
Przewidywalna przyszłość - jak to zrobić
Wielkie korporacje mają budżety na analizy, konsultacje. Niestety mali i średni przedsiębiorcy nie mają na to funduszy. To oznacza więcej błędów popełnianych w przyszłości - podkreślił Bykowski.
Wszyscy powinniśmy mieć taką misję - media, ośrodki naukowe, badawcze, biznes, politycy - wszyscy powinniśmy mówić jednym głosem, aby ten obraz był bardziej klarowny, a mniej zdeformowany dezinformacja, którą widzimy wszędzie. Myślenie o odpowiedzialności również w sferze obserwacji.
Inflacja jest jedną z najgorszych chorób dla gospodarki, a dziś ważna jest odpowiedzialna komunikacja instytucji monetarnych z rynkiem. Inflacja jest potężnym wyzwaniem, bardzo źle wpływa na inwestycje i dlatego wiarygodny przekaz jest ważny - mówił Zdzisław Sokal, Członek Zarządu, Polska Agencja Inwestycji i Handlu.
Zdzisław Sokal zauważył że kryzys jest rzeczą normalną, która występowała i będzie występować.
Polska traktowana jest jako kraj, który ma dobrą bazę do inwestycji. Relacja długu do PKB i poziom bezrobocia jest na dobry poziomie, ale rynki obawiają się o przyszłość.
Polska ma sytuację wyjątkową, wyróżnia nas to, co zrobiliśmy dla Ukrainy. Rynki patrzą na nas z pytaniami o przyszłość, ale i z apetytem, bo jesteśmy krajem frontowym, mamy parasol NATO - stwierdził Zdzisław Sokal.
Sokal mówił, że część firm dyskutuje z Polską Agencją Inwestycji i Handlu o przeniesieniu siedziby lub części produkcji do Polski.
Potrzebujemy zmiany formuły eksportu i jego dywersyfikacji. Teraz 75 proc. eksportu to UE, przede wszystkim Niemcy. Niezbędne jest wchodzenie na rynki w Afryce i Azji, to bardzo dobra okazja, małe i średnie firmy mogą odnieść sukces. Porwane łańcuchy dostaw i usług stwarzają okazję, żeby dywersyfikować kierunki inwestycji - mówił Zdzisław Sokal.
Kryzys to ryzyko i szansa. Potencjalny kryzys trzeba traktować jako szansę dla polskiej gospodarki. Wiele firm z apetytem patrzy na Polskę, jednak podstawowy problem to zmienność uwarunkowań podatkowych i regulacyjnych. Nie stawka podatków jest najważniejsza tylko stałość rozwiązań - stwierdził Sokal.
Jakie wnioski wyciągnie polska gospodarka w dobie kryzysu? Jak będzie wyglądała polska gospodarka za 5 lat?
Goście panelu podsumowali dyskusję właściwie jednogłośnie: polski biznes ma moc. Na pytanie o tym, jak widzimy Polskę za 5 lat, Minister Soboń stwierdził z całą pewnością:
“To Polska silniejsza gospodarczo, bardziej bezpieczna, silniejsza siłą biznesu.”
A Jankowska dodała:
“Mocniejsza. Kryzysy są naturalną konwekcją cyklu, musimy się z tym zmierzyć i umocnić gospodarkę."
DZIĘKUJEMY, ŻE BYLIŚCIE Z NAMI - KONGRES ESG POLSKA MOC BIZNESU 2022!